HURRITZA / AVELLANO / Corylus avellana

Hurritzaren izen zientifikoa Corylus avellana da. Zuhaitz honen ezaugarri fisikoak: Kopa forma du, zatitua dago, enborra kanela kolorekoa da. Oro har, hazi bakar bat du oskol edo oskol batekin biltzen du.

Hedadura Nafarroako iparraldean da. Europan hedadura gehiena Catalunian da eta hedadura Munduan Turquia du gehiena. Klimako epeletako zuhaitza da eta tenperatura 12-16ºC egon behar da. Enbor bat baino gehiago ditu, multzokatutak. Europako hurritzak lehentasuna du drainatze eta oxigenazio-ezaugarri onak dituzten egitura ertaineko lurzoruengatik. Lorategian jartzen da itzala emateko. Orokorrean zenbait kulturetan urritzari ezaugarri bereziak jartzen zaizkio. Urritza erabilera ugari ditu:

Ilea iruiteko, Urritz behar zen makila egiteko:

  • Artilea lantzeko bi tresna erabiltzen ziren: urkila eta ardatza.
  • Urkila artile mordoa jartzeko erabiltzen zen eta ardatza aria biltzeko.
  • Urkia urritzaz eginda dago.

– Jarciak: Almadiak pinu gorriaz eginda zeuden, baina pinu gorrien enborrak lotzeko urritzezko sokak erabiltzen ziren.

– Almadraka: Han ilea zabaldu, zanpatu eta harrotu egiten zen hurritzez egindako makila batekin.

– Makilak mendira joateko ere erabiltzen dira urritzarekin.

El nombre científico del avellano es Corylus avellana. Características físicas de este árbol, que tiene forma de copa, está cortado, el tronco es de canela. Generalmente tiene una sola semilla que la une con un caparazón.

Su extensión se extiende al norte de Navarra. En Europa la extensión es mayoritaria en Catalunya y la extensión en el Mundo es mayoritaria en Turquia. Es un árbol climático templado cuya temperatura debe estar entre 12 y 16ºc. Tiene varios troncos agrupados. El avellano europeo es prioritario por suelos de estructura media con buenas características de drenaje y oxigenación. Se coloca en el jardín para dar sombra. En general, el déficit en algunas culturas se caracteriza por sus peculiaridades. Urritza tiene múltiples usos:

Para hacer el pelo era necesario Avellano:

Para tejer la lana era necesaria la madera de avellano.

  • En ese trabajo se utilizaban dos herramientas: el huso y el eje.
  • En el huso se colocaba la ana en un montón y en el eje se sacaba el hilo. El eje esta hecho de el avellano.
  • El huso estaba hecho de madera de avellano

– Jarcias: Las almadías estaban hechas de pino silvestre, pero para atar los troncos de los pinos rojos se utilizaban cuerdas de avellano.

– Colchon: Allí se expandía el pelo, se comprimía y se levantaba con un palo de avellano.

– Los palos también se utilizan para ir al monte con el avellano.

Utzi erantzuna

Zure e-posta helbidea ez da argitaratuko.